Gevonden Voorwerpen

Kwispe- of kwispeldoor

De opa van mijn eega, Koene, woonde waar de scheiding tussen land en water vaak zoek was. Hij was gebruiker van tabak, een welbekend genotsmiddel sinds de ‘ontdekking van Amerika’.

Tabak kun je snuiven, oproken en je kunt er op kauwen. De tabak waar je op kunt kauwen heet pruimtabak en opa Koene pruimde er op. Het speeksel dat werd gevormd, slikte hij niet door, maar hij  – voor zover ik weet waren het meestal mannen – spuugde het uit in een daarvoor gereedstaand voorwerp in de hoek van de kamer. Het werd als een kunst beschouwd om de afstand tussen mond en opvangbakje zo groot mogelijk te maken. De ‘spuger’ werd geacht vaardig genoeg te zijn om het spuug met alles wat er in was meegekomen, erin te doen geraken.

Het ging ook wel eens mis.

Het voorwerp waarin men spuugde noemde men kwispe- of kwispeldoor en daarvan zijn er tal van uitvoeringen. Als je die al aantreft dan zijn ze meest erg beschadigd, maar hier afgebeeld is een gave uitvoering als Delfsblauw aardewerk.

Opa Koene was erg bedreven in het gebruik van de kwispeldoor en kon, ondeugend als hij was, een argeloze voorbijganger - vaak een kind - een uitgekauwde pruim op het hoofd drukken…… .


Albert Corporaal