Waarom de IJssel anders?
De IJssel anders als verbindend project
Het project bestaat nu bijna een jaar. Je begint eraan en weeet niet waar je uitkomt. Eigenlijk nog steeds niet. Maar gaandeweg realiseer je je waarom je het doet en waar het in past. Ook door gesprekken met anderen.
Ik denk dat de IJssel anders als het ware een niche bedient. Die niche is is eigenlijk alles wat tussen de overheid en haar bewoners in zit. En die meedenkt en meedoet. Zonder er direct rijker van te worden.
Aan de ene kant dus alles wat georganiseerd is in verenigingen, stichtingen, netwerken maar evengoed niet georganiseerd. Mensen die wonen en van doen hebben met hun leefomgeving.
Die zijn vanuit een bepaald belang – leefbaarheid, speeltuin, zorg, de sport, de oudheidkundige vereniging, een boerderijclub, de entente floriale – én lokaal, in een buurt/wijk betrokken en doen goed werk.
Van de andere kant is er de overheid op verschillende niveaus die erbij gediend is, en daar ook serieus werk van maakt om naar het volk te luisteren, de bewoners een stem te geven omdat anders de afstand bestuur en burger te groot wordt of omdat het nu eenmaal en steeds meer wordt voorgeschreven. De Omgevingswet (per 1 januari 2024) is hét voorbeeld. Denk ook aan de contactambtenaar, de wijkverbinder, de omgevingsmanager (bij semi-overheden), de gebiedsambtenaar en alle reguliere of ad-hoc inspraaktrajecten.
Er zit iets tussenin. Dat zijn mensen, initiatieven, organisaties die proberen te begrijpen, te organiseren en te verbinden. Onderling, met inbegrip van meer belangen, en van onder naar boven en van boven naar onder. En ze doen dat niet uit ‘eigenbelang’ (het dorpshuis, het naoberschap) of vanuit maar één belang én niet omdat-het-nu-eenmaal -zo-moet of vanuit opportunisme of erger populisme.
Ik denk dat het tijd wordt dat er een overzicht komt van dit soort bewegingen, mensen en initiatieven in de IJsselvallei. Die dus meer zijn dan een ‘reguliere’ dorpsvereniging maar een breder (thematisch/geografisch) en niet direct een winstoogmerk hebben.
Ik noem: De Gelderse Identiteitsfabriek, Stichting IJsselhoeven (KIJK en IJsselID), Landschapsnetwerk Brummen, project VIJF, Het Kunstenlab, Coöperatie Nijbroeker Polder, Lathum Later, Gebiedscoöperatie IJsseldelta, Gebiedscoöperatie Zuidelijke IJsselvallei, Gebiedscoöperatie IJsseloevers Oldeneel/Hoenwaard, etc. etc.
Maar er zijn er meer. Die zouden we moeten kennen. Want ze kunnen een belangrijke rol spelen en juist de linking pin zijn voor vernieuwing.
Als ze ook nog aan cultuur doen is het nog mooier. Licht in de duisternis.
Eerder heette dat culturele planologie.